Plastikowe odpady zaśmiecające nasze morza i plaże są jednym z najbardziej dotkliwych problemów dla nas wszystkich. W mediach wciąż słyszymy o wyspach plastikowych odpadów dryfujących po oceanach czy o tonach śmieci usuniętych podczas akcji sprzątania plaż oraz brzegów rzek i jezior. Przed oczami stają nam dramatyczne obrazy żółwi i ryb uwięzionych w różnego rodzaju sieciach i pojemnikach. Odpadki zaczynają zanieczyszczać nawet najbardziej odległe miejsca, uznawane za naturalne raje, które powinny być nietknięte i stanowić wyłączną przestrzeń lokalnej fauny.

Oczywiście te odpady nie powinny znajdować się ani w wodzie, ani na plaży, ani między skałami, ani między płetwami zwierząt morskich, to nie jest ich miejsce, i słusznie to nas oburza i niepokoi. Jednak jak to się stało, że plastikowa butelka z półki w supermarkecie trafiła na środek oceanu?

Logiczna i prosta ścieżka plastikowego opakowania jest taka, że po użyciu powinno być umieszczone w odpadach, poddane segregacji i recyklingowi, aby ponownie stało się butelką lub innym przedmiotem codziennego użytku, a w najgorszym przypadku trafić na składowisko odpadów, razem z innymi śmieciami. Jeśli znalazło się tam, gdzie nie powinno, to dlatego, że zostało przez kogoś porzucone. Choć jest to trudne do zaakceptowania, większość dostrzeganych przez nas odpadów, które trafiają np. do środowiska jest odpowiedzialnością ludzi, którzy pozbywają się ich w niewłaściwy sposób. Być może takie osoby nie zdają sobie sprawy z tego, jak zarządzać plastikiem i jak ważne są indywidualne działania dla osiągnięcia wspólnego celu – zdrowszej planety.

Jest także interesujący aspekt psychologiczny, o którym mówi naukowiec Chris DeArmitt w swojej książce “The Plastics Paradox: Facts for a Brighter Future”. Twierdzi, że plastik jest tanim dobrem, a ludzka skłonność do porzucania rzeczy, które uważa się za niewartościowe, jest naturalna. Podaje on przykład, że co roku wprowadza się na rynek ok. 8 miliardów nowych banknotów z tworzywa sztucznego, ale ponieważ pieniądze są dla nas cennym dobrem, nie porzucamy ich w środowisku.

Podamy również bardziej związany z tematem odpadów przykład z Norwegii, gdzie recykling butelek PET osiągnął wskaźnik zwrotu na poziomie 97%, ponieważ każdej butelce przypisana jest niewielka wartość pieniężna, którą otrzymuje konsument.

Jednak zachowanie poszczególnych osób nie jest jedynym winnym zanieczyszczenia wód. Niestety, często zdarzają się takie naruszenia, jak wyrzucanie odpadów do morza czy porzucanie ton sieci i innych materiałów do połowów ze statków i łodzi rybackich. Działania te powinny być zwalczane na międzynarodową skalę, ponieważ morze jest dobrem wspólnym.

Z jakich krajów pochodzą odpady, które znajdują się w wodzie?

Musimy przyznać, że nie wszystkie państwa ponoszą jednakową odpowiedzialność za odpady trafiające do wód. Stany Zjednoczone i kraje europejskie, mimo że produkują dużo plastiku, są jednocześnie krajami, które mają lepsze zarządzanie swoimi odpadami. Niestety, w innych częściach świata zarządzanie odpadami jest gorsze, ponieważ wiele państw nie ma skutecznych przepisów ani poważnej polityki w tym zakresie, a ludność nie jest świadoma skali problemu ani sposobów jego rozwiązania.

Uważamy, że poznanie jak najwięcej informacji na temat przyczyn odpadów w morzu może pomóc nam naprawić tę sytuację. Możemy uniknąć tego, że wiele odpadów trafi do naszych wód, współpracując z różnymi podmiotami i pracując nad wieloma aspektami, takimi jak:

1. Uczenie się ponownego wykorzystywania i recyklingu opakowań.
2. Tworzenie produktów zaprojektowanych w celu jak najlepszego recyklingu.
3. Uświadamianie istotności właściwego zarządzania plastikiem.
4. Inwestowanie w procesy recyklingu w różnych krajach.