Ile dwutlenku węgla pozwala zaoszczędzić recykling plastiku?
14 stycznia, 2024Historia plastiku – jak zmienia się dzisiaj
14 stycznia, 2024Można stwierdzić, że okres powojenny to czas, w którym wykorzystywanie plastiku przeżyło swój największy wzrost, ponieważ trafił do domów i stał się nieodłącznym elementem przedmiotów masowego użytku.
Lata 50.: Formica staje się dominującym materiałem
Formica, która swą nazwę zawdzięcza firmie Formica Corporation, założonej w 1913 roku przez Herberta A. i Daniela J. O’Connora, to rodzaj laminatu plastikowego uzyskiwanego przez polikondensację formaldehydu z melaminą. Efektem procesu jest produkt odporny na wodę, substancje chemiczne, ścieranie i ciepło, który może być zewnętrznie wykańczany kolorami oraz dekoracyjnymi wzorami.
Ta wysoka odporność na czynniki zewnętrzne i możliwość uzyskania kolorowego i atrakcyjnego wyglądu sprawiają, że Formica szybko staje się ulubionym materiałem do produkcji mebli: stołów, krzeseł, mebli kuchennych, a także naczyń i sztućców. Nie bez znaczenia jest także to, że jest to materiał niedrogi, dlatego z łatwością trafia do domów ludzi na całym świecie.
1953: powstanie polipropylenu izotaktycznego
Włoski inżynier chemiczny Giulio Natta stosuje procesy polimeryzacji katalitycznej do polipropylenu i uzyskuje polipropylen izotaktyczny. To odkrycie przyniosło mu Nagrodę Nobla w 1963 roku, wspólnie z Niemcem Karlem Zieglerem, który rok wcześniej izolował polietylen.
Dla świata było to prawdziwe przełomowe wydarzenie w nawykach konsumenckich. Polipropylen izotaktyczny jest lepiej znany pod nazwą „Moplen” i był produkowany na skalę przemysłową od 1957 roku przez firmę Montecatini (później znaną jako Montedison), która posiadała patent na ten materiał.
Zarówno ze względu na swoje cechy wytrzymałości mechanicznej, jak i ekonomiczność obróbki, Moplen stał się jednym z najbardziej stosowanych i powszechnie rozpowszechnionych tworzyw sztucznych, docierając do wszystkich domów w postaci przedmiotów codziennego użytku, naczyń, zabawek i mebli.
W kolejnych latach plastik stał się symbolem boomu gospodarczego i dobrobytu. Zastąpił drewno i metal w starych procesach produkcji oraz wypiera droższe materiały, takie jak marmur czy kość słoniowa, wprowadzając w życie ludzi powiew nowości dostępnej dla wszystkich.
Nic dziwnego, że w tamtych latach te odkrycia zostały entuzjastycznie przyjęte i są postrzegane w powszechnej wyobraźni jako przykład nowoczesności. Nowe kolory, nowe funkcje, które upraszczają życie, oraz niskie koszty na zawsze odmienią sposoby i nawyki użytkowania.
Również design, sztuka i moda wstąpiły na falę świeżości, wykorzystując te materiały do swoich twórczych dzieł. W 1949 roku powstała firma Kartell, założona przez Giulio Castelliego, która pracowała głównie z plastikiem, tworząc ten włoski design, który jest rozpoznawany i podziwiany na całym świecie. Kilka lat później powstały także firmy Danese i Artemide, z którymi współpracowali tacy projektanci, jak Enzo Mari i Bruno Munari. W rezultacie powstały piękne przedmioty kreatywne i funkcjonalne, które nadal są wystawiane w muzeach i szkołach na całym świecie.
Dzisiaj nasze podejście do plastiku jest zdecydowanie bardziej świadome, a same tworzywa sztuczne zmieniły się, aby być coraz mniej szkodliwymi dla planety i coraz bardziej spełniać potrzeby recyklingu. Ale o tym w kolejnym odcinku!